Վերիշագինա դաս. էջ 107, վարժ. 7 կարդալ /պատրաստվել երկխոսության/

Անծանոթ բառեր

today-այսօր

why?-ինչ՞ու

ill-հիվանդ

I would like- Ես կուզենայի

porridge-շիլա

come in-ներս մտնել

Հետևյալ բառերով կազմել նախադասություններ օգտագործելով Present Simple Tense ,  Present Continuous Tense ժամանակաձևերը։/put, have, see, say, give, come, go, take, do, can, eat, drink/

Put my test in the schoolbag.

I have got a sister.

She sees his child's work․

I say “Goodbye”.

Can you give me my milk․

I come home.

I am go parrye.

I take my bag and go to school.

I do my homework.

She takes a bag.

Թվի մաս գտնել

Թվի մաս գտնելը:  

Օրինակ՝ 24-ի  18 մասը գտնելու համար․

Դասարանական առաջադրանքներ 

1․ Գտի՛ր թվի նշված մասը

35-ի 17 մասը 35:7×1=5

426-ի 16 մասը 426:6=71

162-ի 19 մասը  162:9×1=18

2000-ի 110 մասը 2000:10×1=200

2․ Հաշվի՛ր 

360լ-ի  112 մասը 30լ

510մ2-ու  117 մասը 510:17=30լ

480կմ-ի  116 մասը 30լ

3․ Ավտոմեքենան պետք է անցներ 240կմ ճանապարհ։ Ճանապարհի 13 մասն անցնելուց հետո քանի՞ կիլոմետր կմնա նրան դեռ անցնելու։

240:3=80

240-80=160

Պատ.՝ 160

4․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։ 

15 մ = 20սմ

120 մ = 5սմ

125 կմ = 40 մ

15 կգ = 200գ

5․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։ 

2405մլ=*լ*մլ

7006մլ=*լ*մլ

7041=*լ*մլ 

6․ Աննան 24 տետրի համար վճարեց 560դրամ ավելի, քան Անին՝ նույնպիսի 16 տետրի համար։ Արան որքա՞ն պետք է վճարեր 12 տետրի համար։

7․ Ջրավազանում կար 9600լ ջուր։ Այգին ջրելու համար պապիկն օգտագործեց այդ ջրի քառորդ մասը։ Որքա՞ն ջուր մնաց ջրավազանում։

8․ Ավտոբուսը 4ժ-ում անցավ 240կմ ճանապարհ։ Ավտոմեքենան այդ նույն ճանապարհը քանի՞ ժամում կանցնի, թե գնա ավտոբուսից 20կմ/ժ –ով արագ։

Տնային առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր թվի նշված մասը

30-ի   12 մասը: 30:2×1=15

     164-ի  14 մասը: 164:4×1=41

      3000-ի   1100 մասը: 3000:100×1=30

2․ Հաշվի՛ր 

240կգ-ի  15 մասը 240:5×1=48

420դրամի  16 մասը 420:6×1=70

18ժ-ի  13 մասը 18:3×1=6

3․ Աննան գնել էր 800գ կարագ, որի 15 մասն օգտագործեց թխվածքի համար։ Որքա՞ն կարագ նա օգտագործեց թխվածքի համար։

800:5×1=160

Պատ.՝160

4․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։ 

18 տ = 18000կգ

14 ց = 140կգ

15 ր = 360վ

120 ժ = 60×120=7380 ր

112 օր = 2688 ժ 

5․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։ 

3160դմ=3մ 160դմ 

5050սմ=50մ 50սմ 

6007սմ=*600մ 7սմ 

6․ 20լ բենզինն արժե 9600դրամ։ Որքա՞ն պետք է վճարել ավտոմեքենայի բաքը 35լ բենզին լցնելու համար։

20-9600

35-x 35×9600:20=

7․ Աննայի մտապահած թվի և 145-ի գումարը 6 անգամ մեծ է 62-ից։ ո՞ր թիվն է մտապահել Աննան։

Գործնական քերականություն

Գոյական
1․ Տրված բառերից առանձնացրու գոյականները․

տղա, սեղան, գեղեցիկ, բարի, կատակել, աղջիկ, արքայազն, չարաճճի, նկարել, նկար, մատիտ, սակայն, ուրախություն, անձրև, մայրիկ

2․ «Մանկիկ, մայր, մանկություն, զավակ, որդի, գագաթ, առյուծ»
 բառերը գրիր համապատասխան շարքերում:

Ո՞վ- Մանկիկ, մայր, զավակ, որդի,
Ի՞նչ- մանկություն, գագաթ, առյուծ

3․ Տրված բառերը դարձրու հոգնակի՝ ավելացնելով —եր կամ —ներ վերջավորությունը, օրինակ՝ սեղան-սեղաններ:

պարան-ներ, սեղան-ներ, սիրտ-եր, շուն-եր, գիրք-եր, դասարան-ներ, գետ-եր, բառարան-ներ:

4․ Դուրս գրիր հոգնակի թվով օգտագործված գոյականները և առանձնացրու հոգակիի վերջավորությունը: սև հոհնակի

Սեղան, կախիչ, մարդիկ, հանելուկներ, մատներ, կապիկներ, ժամացույցներ, դաս, կաշիներ, լարեր, պատուհաններ, նախագահներ, տնակներ, հոգիներ:

5․ Բառերը դարձրու հոգնակի և խմբավորիր․

Դաս, գրիչ, լուր, քար, հիշողություն, տետր, վագր, տղա, արկղ, ցուցատախտակ, կողմնացույց, հուշ, մազ, լեզու, կակաչ, փայտ, սունկ, աչք:

եր-ով վերջացողներ— դաս-եր, լուր-եր, քար-եր, հիշողություն-եր, հուշ-եր, մազ-եր, փայտ-եր, սունկ-եր, աչք-եր։

ներ-ով վերջացողներ— գրիչ-ներ, տետր-ներ, վագր-ներ, տղա-ներ, արկղ-ներ, ցուցատախտակ-ներ, կողմանացույց-ներ, լեզու-ներ, կակաչ-ներ։

6․ Շարքից առանձնացրու հատուկ գոյականները․

մարդ, Վարդուհի, Արագած, սեղան, սար, Երևան, մայրիկ, թագավոր, թագավորություն, Հովհաննես Թումանյան

Մարդկանց և վայրերին տրվող անունները կոչվում են հատուկ անուններ և գրվում են մեծատառով:Օրինակ՝ Նարեկ, Լիլիթ, Գյումրի, Արագած, Հրազդան։

7․ Գրիր 5 հատուկ, 5 հասարակ գոյական։

Հատուկ- Եվրոպա, Լիլի, Երևան, Խաղաղ, Վարդանյան, Օվկյանոս, Էվերեստ

հասարակ- Դպրոզ, Հայրիկ, Շուն, Լուրեր, Հեռախոս

8․ Գրիր անձ և իր ցույց տվող 10-ական գոյական։

Անձ ցույց տվող գոյականները պատասխանում են ո՞վ կամ ովքե՞ր հարցերին:
Իր, երևույթ և կենդանի ցույց տվող գոյականները պատասխանում են ի՞նչ կամ ինչե՞ր հարցերին:

Անձ- Մայրիկ, Հայրիկ, Քույրիկ, Սառա, Նանե, Նարե, Սոնա, Կարուշ, Արիաննա:

Իր- Սեղան, Աթոռ, Պահարան, Համակարքիչ, Պայուսակ, Մատիտ, Հեռախոս, Ջնջիչ, Գրիչ, Կոշիկ:

9․ Փակագծում գրված բառը համապատասխանեցրու նախադասությանը։

Պապիկի այգում աճում էին բազմաթիվ պտղատու ծառեր։

Պապիկը աղբյուրից սառը ջուր խմեց։

Պապիկը անչափ սիրում է իր թոռնիկներին: 

10․ Փակագծում գրված բառը համապատասխանեցրու նախադասությանը։

Արագած լեռը քառագագաթ է։

Արագած լեռը կոչվել է Արա թագավորի անունով։

Արագածի լանջերից հոսում են սառնորակ աղբյուրներ։

Թափոնների խելամիտ օգտագործում

Մարդիկ հասկանում են, որ եթե ամեն ամիս ավելի շատ փող ծախսեն, քան վաստակում են՝ կսնանկանան և կմնան առանց ապրուստի միջոցների: Բայց չգիտես ինչու նույն բանն անում են բնության պաշարների հետ:

Երկրի բնակչությունը գնալով շատանում է: Շատանում է նաև աղբը՝ այն, ինչ մարդիկ դեն են նետում: Գործարանների թունավոր թափոն­ներն ու աղբը կարոդեն իսկական աղետ դառնալ:

Մարդիկ, առանց երկար-բարակ մտածելու, դաշտերը, ձորակները, գետերի հունն օգտագործում են որպես աղբանոց: Արդյունքում անխնա աղտոտվում են բնության ամենաթանկարժեք պարգևները՝ օդն ու ջուրը:

Հնում անպիտան դարձած իրերը վերածվում էին աղբի: Այսօր մարդիկ մտածում են, թե դրանց ինչպես կարելի է «երկրորդ կյանք» տալ՝ կրկին օգտագործել, այլ բանի համար պիտանի դարձնել կամ վերամշակել:

Ինչու՞ են շատ երկրներում մարդիկ հին իրերը դեն նետելու փոխարեն վերամշակում: Ի՞նչ են շահում դրանից:

Մի բակի պատմություն

Մի բակ կար, ուր ոչ ոք չէր խաղում: Որտե՞ղ խաղային, հարևանների անպետք, դեն նետած իրերից բակով մեկ աղբի կույտեր էին գոյացել, ծակված դույլ, հին անվադող, պարանի կտոր, կոտրած աթոռներ, տախտակներ, պլաստիկ շշեր, շուկայի ծակված ցանց-պայուսակ, լվացքի թաս, արկղեր: Բայց մի օր երեխաները որոշեցին, որ հերիք է տանը նստեն:

«Որ մեր բակը մենք կարգի չբերենք, ո՞վ է կարգի բերելու»,- մտածեցին ու գործի անցան:

Պարզվեց, որ անպիտան իրերի մի մասը կարելի էր այլ բանի համար օգտագործել…

2. Նայեք նկարին ու փորձեք ասել’ ո՞ր անպետք իրերն ինչպե՞ս են օգտագործել հնարամիտ երեխաները:

«Учимся правильно улыбаться»

1. Перед тем как начать разговор, нужно:
топнуть ногой;
сплюнуть;
улыбнуться;
перекреститься.
2. Какая улыбка считается красивой?
злая;
ехидная;
искренняя;
печальная.
3. Когда можно очень громко смеяться над другим человеком?
когда он упал;
когда он спит;
когда он ест;
никогда;
всегда.
4. Какая улыбка подходит каждому человеку?
для каждого улыбка индивидуальна; добрая;
от сердца;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
5. Что значит «улыбка от души»?
добрая;
искренняя;
счастливая;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
6. Что может вызвать улыбку?
отличная оценка; хорошая погода;
пение птиц;
все перечисленное;
ничего из перечисленного
.Тест «Едем в общественном транспорте»
1. Как вести себя на остановке?
Спокойно ждать в очереди;
забегать в транспорт без очереди;
ждать транспорт на дороге;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
2. В какие двери нужно заходить, а в какие выходить?
В переднюю выходить, а в заднюю входить;
В заднюю выходить, а в переднюю входить;
Когда в какую захочется;
Все перечисленное;
Ничего из перечисленного.
3. Для кого предназначены первые 5 мест?
для пассажиров с детьми;
для инвалидов;
для беременных женщин;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
4. Кому нужно оплачивать проезд?
Кондуктору;
водителю;
другому пассажиру;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
5. Кому нужно уступать место?
пассажирам особой категории;
инвалидам;
маленьким детям;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
6. Для чего нужны поручни? (բազրիքներ)
чтобы за них держались;
для красоты;
у них нет практического применения;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
7. Что нежелательно делать в общественном транспорте?
жевать жвачку;
грызть семечки;
есть мороженое;
все перечисленное;
ничего из перечисленного.
8. Когда нужно продвигаться к выходу?
За одну остановку до вашей;
за три остановки;
когда подходит кондуктор;
нужно стоять все время у выхода.
все перечисленное;
ничего из перечисленного.

Խաչապուրի

Պատրաստում եմ խաչապուրի

Непослушная собака

Жил-был пес Кокос и ее хозяин. Кокос был умным, но непослушным․ Он всё понимал и выполнял все указания. Ему оень хотелось кроме Играть на гитаре. Он хотел играть с гитару но гитара упал и разбился․ Хозяин увидела и ругался․

-Что ты сделала плохой собака нельзя так․

-Каф каф Каф ( Я просто хотела играть ).

-Я ничего не знаю Пошёл вон.

Гав-гав-гав ( Ладно ладно я иду ). Собака пела, Ла-ла-ла я нехорошая собака ла-ла-ла. Собака хотел опять что-нибудь разбить. И он увидела соседнем дворе ваза. И он разбил вазу, Сосед ругался.

-Ах ты непослушный собака.

-Каф-каф-каф ( что надо дядя ).

Собака рассердилась на своего хозяина и ушла.

Մաս և ամբողջ

Դասարանական առաջադրանքներ

1․  Կարդա՛ և մեկնաբանի՛ր, թե ինչ են ցույց տալիս հետևյալ գրառումները․

2․ Պատկերներից յուրաքանչյուրի նշված մասն արտահայտի՛ր թվերով։ 

3․ Արտահայտի՛ր․

1սմ-ը մետրով 

1մ-ը 100սմ է, ուստի 1սմ-ը կկազմի 1մ-ի 1100 մասը՝ 1սմ=1100մ 

1դմ-ը մետրով- 10

1մ-ը կիլոմետրով -1000

1մմ-ը սանտիմետրով- 10

1կգ-ը տոննայով — 1000

4․ Պարզի՛ր՝ ինչի է հավասար նշված մասը, և գրիր՛ հավասարության տեսքով։

Մեկ հարյուրերորդ ցենտները  1100ց=1կգ

Մեկ հազարերորդ տոննա = 1 kg

Մեկ հազարերորդ լիտր = 1 ml

Մեկ հազարերորդ կիլոգրամ = 1 gr

Մեկ հազարերորդ կիլոմետր=

Մեկ հարյուրերորդ կիլոգրամ  =

Մեկ հարյուրերորդ մետր 

Մեկ հարյուրերորդ դեցիմետր

Մեկ հարյուրերորդ դար

Տնային առաջադրանքներ

1․ Պատկերներից յուրաքանչյուրի նշված մասն արտահայտի՛ր թվերով։ 

2․ Արտահայտի՛ր․

1ց-ը տոննայով  

1կգ-ը ցենտներով

1գ-ը կիլոգրամով 

1ժ-ը օրով

1ր-ն ժամանակով 

1վ-ը րոպեով

1տարին դարով

3․ Պարզի՛ր՝ ինչի է հավասար նշված մասը, և գրիր՛ հավասարության տեսքով։

Մեկ տասներորդ մետր  

Մեկ տասներորդ սանտիմետր

Մեկ տասներորդ դեցիմետր

Մեկ քսանչորսերորդ օր

Մեկ տասներկուերորդ տարի

Մեկ յոթերորդ շաբաթ

Մեկ վաթսուներորդ ժամ

Մեկ տասներորդ տոննա

Անխելք մարդ

Ես Աստվածն եմ

Ես իմ համար նստած էի, մեկ էլ մի անխելք մարդ է գալիս ասում է։

-Աստված ջան գործի եմ գնում, բայց դրամ չեմ ստանում, ի՞նչ անեմ։

Ես ասացի

-Կարաս գնաս ես քեզ բախտ տվեցի։

-Շնորհակալություն Աստված ջան։ Հա մեկել ես ճամփին տեսա մի գել ասում է սոված եմ ուտելու բան չունեմ, ինչ ասեմ նրան։

-Ասա թող մի անխելք մարդու գտնի ուտի։

-Հա մեկել մի հատ սիրուն, ջահել, հարուստ և ուրախ աղջիկ կա, բայց նա չունի ընկեր։

-Ասա ում տեսնում է թող ամուսնանա։

-Հա մեկել մի հատ ծառ տեսա ջրերի մեջ է, բայց չոր է։

-Ասա իրա արմատի տակ ոսկի կա թող մեկի ասաի հանեն։

-Լավ հաջող Աստված։

-Հաջող։

Ետ անխելք մարդը գնում էր ծառին հանդիպեց։

-Հն ի՞նչ ասեց Աստվածը։

-Ասեց, որ քո արմատի տակը ոսկի կա։

-Դե կօգնես ինձ ոսկին հանեմ, համ ես կկանաչեմ համ դու կհարստանաս։

Այդպես ասաց ծառը։

-Չէ ինձ Աստվածը լիքը փող է տալու, պետք չի ոսկին։

Գնում-գնում-գնում էր մեկ էլ տեսավ աղջկան։

-Հն Աստվածը ինչ ասեց։

-Ասեց ում տեսնում ես նրա հետ ամուսնացի։

-Բա հեսա քեզ եմ տեսնում, արի ամուսնանաք իրար հետ։

-Ոչ չեմ կար Աստվածը ինձ բախտ է տվել գնում եմ բախտիս հետևից։

Գնում-գնում-գնում է տեսնում է գելին, գելը ասում է։

-Հն Աստվածը բան ասեց։

-Հա ասեց։

-Ի՞նչ։

-Աստվածը ասեց, որ մի անխելք մարդու գտնես նրան կարաս ուտես։

-Բա հես դեմս անխելք մարդ եմ տեսնում։

Եվ գայլը կերավ անխելք մարդուն։ Իսկ ես անցա իմ գործերով։

Ճանապարհ, ժամանակ արագություն

Ճանապարհ, ժամանակ արագություն

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ Հաշվի՛ր ավտոմեքենայի և ավտոբուսի արագությունները գիտենալով, որ ավտոմեքենան 240կմ ճանապարհն անցել է 3 ժամում, իսկ ավտոբուսը՝ 4 ժամում։

240:3=80

 240:4=60

Պատասխան՝ 80, 60

2. Ավտոմեքենան առաջին 2 ժամում ընթացավ 80կմ/ժ արագությամբ, իսկ հաջորդ 2 ժամում՝ 20կմ/ժ-ով արագ։ Որքա՞ն ճանապարհ անցավ ավտոմեքենան այդ 4 ժամում։ 

80x 2=160

80+20=100

100×2=200

200+160=360

Պատասխան՝ 360

3․ Զբոսաշրջիկը 3 ժ գնաց ավտոբուսով 80կմ/ժ արագությամբ, այնուհետև 2ժ գնաց ձիով 10կմ/ժ արագությամբ։ Դրանից հետո նրան մնաց անցնելու ևս 7կմ։ Որքա՞ն ճանապարհ էր նախատեսել անցնել զբոսաշրջիկը։

 80×3=240

2×10=20

240+20+7=267

Պատասխան՝ 267

4․ Գնացքը երկու օրում միևնույն արագությամբ անցավ 1400կմ ճանապարհ։ Առաջին օրը նա գնաց 8ժ, իսկ երկրորդ օրը՝ 4ժ-ով ավելի։ Որքա՞ն ճանապարհ անցավ նա երկրորդ օրը։ 

8+4=12

8+12=20

1400:20=704

70×12=840

Պատասխան՝ 840

5․ A վայրից միաժամանակ միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու մեքենա։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը շարժվելուց 2ժ հետո, եթե նրանցից մեկի արագությունը 70կմ/ժ է, իսկ մյուսինը՝ 80կմ/ժ։

Տնային առաջադրանքներ

1․ Հեծանվորդը առաջին 2 ժամում ընթացավ 18կմ/ժ արագությամբ, հետո արագությունը 3կմ/ժ-ով փոքրացրեց և գնաց ևս 2 ժամ։ Նա որքա՞ն ճանապարհ անցավ այդ 4 ժամում։ 

2×18=36

18-3=15

2×15=30

36+30=66

Պատասխան՝ 66

2․ Զբոսաշրջիկը 4 ժ գնաց ավտոբուսով 70կմ/ժ արագությամբ, այնուհետև 5ժ գնաց ձիով 20կմ/ժ արագությամբ։ Դրանից հետո նրան մնաց անցնելու ևս 5կմ։ Որքա՞ն ճանապարհ էր նախատեսել անցնել զբոսաշրջիկը։ 

4×70=280

5×20=100

280+100+5=385

Պատասխան՝ 385

3. Գյուղից դեպի սար միաժամանակ մեկնեցին երկու հեծյալ։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը մեկնելուց 40ր հետո, եթե նրանցից մեկի արագությունը 130մ/ր է, իսկ մյուսինը՝ 145մ/ր։ 

40×130= 5200

40×145= 5800

5800-5200=600

Պատասխան՝ 600

4․ Գտի՛ր այն եռանիշ թվերը, որոնց թվանշանների գումարը 4 է։

121, 220, 211, 112, 310, 130: