Рубрика: Հայերնագիտություն

Առասպել տառերի մասին

Aliqner - Mashtocyan tarer (Gayane - Eliza) (Xekavar Marina Grigoryan) HD  www.Aliqner.com - YouTube
Հայկական հին զրույցը պատմում է, որ հայերի սերը դեպի գիրքն ու գիրն իրոք, անսահման է: Հայկական այբուբենի ստեղծողների՝ Մեսրոպ Մաշտոցի ու Սահակ Պարթևի պաշտամունքը սկզբում ծնվել է ու զարգացել ժողովրդի մեջ, և արդեն հետո նրանք կանոնացվել են եկեղեցու կողմից: Հայ պատմաբանները և անգամ հասարակ արտագրողները ժողովրդի կողմից միշտ էլ հարգված են եղել: Իսկ գրքերը պահվել են բոլոր ընտանիքներում, անգամ եթե այդ ընտանիքի անդամները կարդալ չեն իմացել:
Տիրակալ Լենկթեմուրը սրբազան դող էր զգում գրքերի հանդեպ: Իր ռազմական սայլախմբի մեջ տեղադրված էր մի գրադարան, որի հատորների քանակը հասնում էր մի քանի հազարի: Նա լավ գիտեր, որ Հայաստանում կարելի է իր գրադարանը զգալի չափով հարստացնել: Ու երբ որ հաստատում էր իր կայսրության հյուսիսային սահմանները ու ճամփորդում էր սարերով, նրա զինվորները պարբերաբար զեկուցում էին նրան, թե քանի հատոր գիրք են զավթել շրջակայքի գյուղերի բնակիչներից: Երբեմն Լենկթեմուրը հետ էր վերադարձնում զավթածը գրքատերերին, եթե նրանք կարողանում էին մեծ նյութական հատուցում առաջարկել փոխարենը:
Թշնամիները համոզված էին, որ գիրք ունեցող հայը ավելի սարսափելի է, քան հասարակ գյուղացին: Եվ նրանք ամենուր փնտրում էին այդ մագաղաթները և հայտնաբերելու դեպքում՝ ոչնչացնում: Թշնամու հարձակումների կամ բնական վտանգների ժամանակ մարդիկ թողնում էին իրենց տները, բայց գրքերը փրկում էին կամ հորում էին հողի մեջ:
Պատահում էր, որ դեպի անապատ փախած, մահամերձ, հյուծված հայ կանայք անապատի ավազների վրա մատով գրում էին հայկական այբուբենի տառերը և արտասանում էին նրա հնչյունները իրենց երեխաների համար: Քամին խառնում էր ու ջնջում գրվածները, բայց նրանք նորից ու նորից գրում էին ու դրանով փրկում էին իրենց լեզուն ու գրերը: Իսկ հողի մեջ պահված գրքերը մինչև այսօր դեռ գտնված չեն: Ասում են, որ նրանք սպասում են այն ժամին, երբ բոլոր հայերը միասին կհավաքվեն: Հավաքված հայերից վերջինի մոտ կլինի բանալի, որը նա լռության մեջ կմոտեցնի հողի քարերին ու գրքերը ի պատասխան կխշշան հողի տակից իրենց էջերով:
Рубрика: English

Educational Autumn

Autumn is a beautiful season. The Autumn months are September, October and November. It is a tasty season because there are a lot of fruits in autumn: apples, pears, grapes, plums, watermelons and melons. The leaves are red, green and yellow and they fall from the trees. The days are shorter. It rains in autumn. On the first of September, the children go to school, and the school year begins.

Բառարան

Autumn  [ˈɔːtəm]- աշուն

Tasty- համեղ

Season- եղանակ

beautiful [byutiful]- գեղեցիկ

months- ամիսներ

Leaf, leaves- տերև, տերևներ

Fall down- ընկնել, թափվել

Shorter- ավելի կարճ

Rain- անձրև

On the first day- առաջին օրը

school year begins- ուս.տարին սկսվում է

Պատասխանիր հարցերին:

  1. Is it cold and rainy in autumn? /Աշնանը ցուտ է՞ և անձրևոտ/ Yes, is it cold and rainy in autumn.
  2. Why is it a tasty season? /Ինչու է՞ աշունը համեղ եղանակ/
  3. What colours are the leaves in autumn? /Աշնան տերևները ի՞նչ գույն են/
  4. Are the days shorter or longer (ավելի երկար)? /Օրերը երկար են թե՞ կարճ/
  5. When do the children go to school?/ Երբ՞ են երեխաները գնում դպրոց/
Рубрика: Հայոց լեզու

Արմատ և ածանց

Արմատը բառի հիմնական իմաստն արտահատող մասն է, հիմքը: Արմատը արտահայտում է բառի հիմնական իմաստը և չի բաժանվում բաղադրիչների:

Օրինակ՝ թագ արմատից ունենք թագավորանթագթագուհի բառերը:

Բառի վերջից կամ  սկզբից ավելացող մասնիկները, որոնք փոխում են բառի իմաստը և կազմում նոր բառեր, կոչվում են ածանցներ:

Օրինակ՝ տուն-անտունգիրգրություն, խմորխմորեղեն:

Այս բառերի ան, ություն, եղեն մասնիկները ածանցներ են:

Առաջադրանքներ՝

1.Տրված բառերը կազմող մասերն առանձնացրո՛ւ: Արմատներն ընդգծիր:

Օրինակ՝ մայրություն – մայր + ություն

անամոթ-ան-ամոթ, ամպոտ-ամպ-ոտ, քարոտ-քար-ոտ, օդային-օդ-ային, դժգոհ-դժ-գոհ, հեռավոր-հեռ-ավոր, բարություն-բար-ություն, գրավոր-գրա-վոր, անորոշ-ան-որոշ,  տհաճ-տ-հաճ:

2. Գտիր հետևյալ բառերի ընդհանուր արմատները:

ամառանոց, ամառային-ամառ
ջերմություն, ջերմանավ-ջերմ
նավահանգիստ, նավավար-նավ
վարիչ, վարել, ղեկավար-վար
հազարավոր, հազարամյակ-հազար

3. Կազմիր նոր բառեր հետևյալ արմատներով՝

քար, հող, դաս, տուն, երկար, հերոս, սխալ

քար-քարաբեկոր, քարքարոտ, քարոտ, քարային

հող-հողաբաշխություն, հողատարածք, հողատեր, հողամաս

տուն-տունավերիչ, վերնատուն, հյուրատուն, անտուն

երկար-երկարաոտ, երկարավիզ, երկարաոտ, երկարություն

դաս-դասատու, դասաընկեր,

հերոս-հերոսություն

սխալ-սխալվել

4.Կազմիր բառեր հետևյալ ածանցներով՝

ավոր-կամավոր,

ուրդ-պարապուրդ,

որդ-լողորդ, որսորդ,

ական-քննական,

արան-բառարան,

անք-տեղանք,

ավուն-դոնավուն, կարմրավուն,

5.Գրիր մեկ բառով՝

մարդ, որը լողում է-լողորդ
մարդ, որը հեծանիվ է քշում- հեշանվորդ
մարդ, որը մեքենա է վարում- վարորդ
մարդ, որը ճամփա է գնում- ճամփորդ
մարդ, որն առաջնորդում է- առաջնորդ
մարդ, որը որս է անում- որսորդ
մարդ, որն անցնում է ինչ-որ տեղով- անցորդ
մարդ, որը գնումներ է կատարում-գնորդ

Ո՞ր ածանցը ավելացավ բոլոր բառերը կազմելիս:

որդ

6.Ի՞նչ բաղադրիչներից են կազմված գետականբիծքարափծովձոր, դասարան բառերը: Բաժանիր բաղադրիչների: Օրինակ՝ մայրիկ-մայր+իկ, անտուն-ան+տուն, գրատախտակ-գիր+ա+տախտակ, սեղան-չի բաժանվում և այլն:

գետակ- գետ+ակ

անբիծ-ան+բիծ

քարափ-քար+ափ

ծով-չի լինում

ձոր-չի լինում

դասարան-դաս+արան

Рубрика: մաթեմ

Մաթեմ

Կատարե՛ք մնացորդով բաժանում

14 :3=4 (2 մն․)

26: 8=3 ( 25 մն․)

45:12=5 (11 մն․)

123:14=3 (13 մն․)

569:100=9 (99 մն․)

1)Գտեք բաժանելին, եթե բաժանարարը 10 է, թերի քանորդը՝ 7,
մնացորդը՝ 4։

10×7+4=74


2)Գտեք բաժանելին, եթե բաժանարարը 21 է, թերի քանորդը՝ 5,
մնացորդը՝ 11։

21×5+11=116


3)Գտեք բաժանելին, եթե բաժանարարը 17 է, թերի քանորդը՝ 2,
մնացորդը՝ 5։

17×2+5=39

4)Գտեք բաժանելին, եթե բաժանարարը 101 է, թերի քանորդը՝ 7,
մնացորդը՝ 2։

101×7+2=709

5) Գտեք բաժանելին, եթե բաժանարարը 53 է, թերի քանորդը՝ 3,
մնացորդը՝ 25։

53×3+25=184

6) Ի՞նչ ամենամեծ մնացորդ կարող է ստացվել բնական թիվը
5-ի բաժանելիս։

4

7)Ի՞նչ ամենամեծ մնացորդ կարող է ստացվել բնական թիվը
19-ի բաժանելիս։

18

8)Գտեք բաժանարարը, եթե բաժանելին 33 է, թերի քանորդը՝ 5,
մնացորդը՝ 3։

33×5+3=168

9)Գտեք բաժանարարը, եթե բաժանելին 47 է, թերի քանորդը՝ 7,
մնացորդը՝ 5։

47×7+5=334

10)Գտիր այն ամենափոքր թիվը, որը բաժանվում է 5-ի և 10-ի։

Рубрика: Տեխնոլոգիա

տեխնո 1

Դասընթաաց 2՝ բրդուճների պատրաստում

լավաշ

լոլիկ

վարունգ

երշիկ

խաշած ձու

տապակած կարտոֆիլ

պղպեղ

պանիր

Рубрика: մաթեմ

Թեմա՝ Մնացորդով բաժանում

  1. Կատարե՛ք մնացորդով բաժանում
  • 24 : 15 = 1թ․ք(9 նմ․)
  • 38 : 14 = 3 թ․ք( նմ․)
  • 53 : 7 = 7 թ․ք(4 նմ․)
  • 81 : 30 = 2թ․ք(21 նմ․)
  • 93 : 47 = 2թ․ք( 46նմ․)
  1. Գտե՛ք բաժանելին, եթե մնացորդը 7 է, բաժանարարը՝ 9, թվերի քանորդը՝ 2 :

9×7+2=63+2=65

  1. Լրացրե՛ք աղյուսակը:
Բաժանելի59384571601372
Բաժանարար35644957
Թվերի քանորդ161450
Մնացորդ13706
Рубрика: մաթեմ

Պարապմունք 12

Բանավոր հաշվարկ:
Առաջադրանքներ:

1.Գծիր 3×3 աղյուսակ, ամենաքիչը քանի՞ տարբեր գույնով կարող ես ներկել աղյուսակը, որ հարևան քառակուսիները ներկված լինեն տարբեր գույներով (ընդհանուր գագաթ ունեցող քառակուսիները համարվում են հարևան քառակուսիներ):

 2. Գծիր 8×8 աղյուսակ, ամենաքիչը քանի՞ տարբեր գույնով կարող ես ներկել աղյուսակը, որ հարևան քառակուսիները ներկված լինեն տարբեր գույներով (ընդհանուր գագաթ ունեցող քառակուսիները համարվում են հարևան քառակուսիներ):

 3.Փորձիր երեք վանդակ գծել այնպես, որ ցանկացած երկու վանդակ, որոնք ունեն ընդհանուր մաս, ներկված լինեն տարբեր գույնով:
  ա/ Գծիր այնպես, որ օգտագործես մեկ գույն:
  բ/ Գծիր այնպես, որ օգտագործես երկու տարբեր գույն:
 գ/ Գծիր այնպես, որ օգտագործես երեք տարբեր գույն:

  4.Աղյուսակի քառակուսիներն ուզում ենք ներկել` օգտագործելով A, B, C և D գույներն այնպես, որ հարևան քառակուսիները ներկված լինեն տարբեր գույներով (ընդհանուր գագաթ ունեցող քառակուսիները համարվում են հարևան քառակուսիներ): Քառակուսիներից մի քանիսի  գույները ցույց են տրված նկարում: Ի՞նչ գույն կարող է ունենալ նշված քառակուսին, տես նկարը`

Լրացուցիչ առաջադրանք

5.   Հորինիր նմանատիպ խնդիրներ, տեղադրիր բլոգում:

Рубрика: մաթեմ

Պարապմունք 12

Բանավոր հաշվարկ:
Առաջադրանքներ:

1.Գծիր 3×3 աղյուսակ, ամենաքիչը քանի՞ տարբեր գույնով կարող ես ներկել աղյուսակը, որ հարևան քառակուսիները ներկված լինեն տարբեր գույներով (ընդհանուր գագաթ ունեցող քառակուսիները համարվում են հարևան քառակուսիներ):

 2. Գծիր 8×8 աղյուսակ, ամենաքիչը քանի՞ տարբեր գույնով կարող ես ներկել աղյուսակը, որ հարևան քառակուսիները ներկված լինեն տարբեր գույներով (ընդհանուր գագաթ ունեցող քառակուսիները համարվում են հարևան քառակուսիներ):

 3.Փորձիր երեք վանդակ գծել այնպես, որ ցանկացած երկու վանդակ, որոնք ունեն ընդհանուր մաս, ներկված լինեն տարբեր գույնով:
  ա/ Գծիր այնպես, որ օգտագործես մեկ գույն:
  բ/ Գծիր այնպես, որ օգտագործես երկու տարբեր գույն:
 գ/ Գծիր այնպես, որ օգտագործես երեք տարբեր գույն:

  4.Աղյուսակի քառակուսիներն ուզում ենք ներկել` օգտագործելով A, B, C և D գույներն այնպես, որ հարևան քառակուսիները ներկված լինեն տարբեր գույներով (ընդհանուր գագաթ ունեցող քառակուսիները համարվում են հարևան քառակուսիներ): Քառակուսիներից մի քանիսի  գույները ցույց են տրված նկարում: Ի՞նչ գույն կարող է ունենալ նշված քառակուսին, տես նկարը`

Լրացուցիչ առաջադրանք

5.   Հորինիր նմանատիպ խնդիրներ, տեղադրիր բլոգում:

Рубрика: Հայոց լեզու

Ամեն ամեն ինչ ոսկեզօծվել է

Ամեն, ամեն ինչ ոսկեզօծվել է,
Ոսկի են թվում տերև ու ճյուղ,
Ուր որ նայում ես, դեղին բոցեր են,
Դեղին հրդեհ է և դեղին ծուխ:
Ջրվեժը, առուն, ծառը, ծտերը
Աշնան քամուն են ծափահարում:
Քամին է այս ծով գանձերի տերը,
Այս ոսկու տերը՝ մեծահարուստ:

Առաջադրանքներ 

1. Ինչո՞վ է աչքի ընկնում բանաստեղծությունը` գույնո՞վ, ձայնո՞վ, թե՞ շարժումով: Դուրս գրիր այն տողերը, որտեղ «գույն» կա:

Ուր որ նայում ես, դեղին բոցեր են։

2. Ո՞ր պատկերն է քեզ ավելի շատ դուր գալիս, ինչո՞ւ:

Ուր որ նայում ես, դեղին բոցեր են,
Դեղին հրդեհ է և դեղին ծուխ:

Ինձ դուր է գալիս, այս պատկերը, որովհետև գունավոր է։

3. Վերնագրի՛ր բանաստեղծությունը:

Գունավոր

4.Նկարի՛ր  մի նկար՝ բանաստեղծությունը ձևավորելու համար:

Լրացուցիչ առաջադրանքներն ըստ Արմինե Աբրահամյանի։

1. Աշնանը նվիրված դասական մեղեդիներ փնտրիր համացանցում և այս բանաստեղծության տրամադրությանը առավել համապատասխանող ստեղծագործությունն առանձնացրու:

2. Պատճառաբանի՛ր ընտրությունդ և նշի՛ր քո նախընտրած մեղեդու հեղինակին:

Բեթհովենի Աշուն ստեղծագործությունն է ինձ դուր գալիս։

3.Ֆոտոխցիկի օգնությամբ նկարի՛ր քո բակի, կամ բնակավայրի աշունը և բանաստեղծության տողերի ու երաժշտության համադրությամբ տեսանյութ պատրաստի՛ր: